CHP GRUP BAŞKANVEKİLİ ENGİN ALTAY, SAYIŞTAY'IN MEB 2017 YILI DENETİM RAPORUNU DEĞERLENDİRDİ

CHP GRUP BAŞKANVEKİLİ ENGİN ALTAY, SAYIŞTAY'IN MEB 2017 YILI DENETİM RAPORUNU DEĞERLENDİRDİ
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay'ın Sayıştay'ın Milli Eğitim Bakanlığı 2017 yılı denetim raporu ile ilgili değerlendirmesi şöyle:
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI’NDA HESAPSIZ İŞLER
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI 2017 YILI SAYIŞTAY DENETİM RAPORU
MEB’İN MUHASEBE BİRİMİ DEVRE DIŞI
1. Avrupa Birliği ve Uluslararası Fonlardan sağlanan kaynaklarla yürütülmekte olan projelerin muhasebe işlemleri mevzuata uygun yapılmamıştır.
Temel Eğitim Genel Müdürlüğü, Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü ve Özel Eğitim ve Rehberlik Genel Müdürlüğü tarafından UNICEF ile birlikte çalışılan projeler ile il ve ilçe milli eğitim müdürlükleri tarafından yürütülen bazı projelerin banka hesaplarının muhasebe birimi tarafından açtırılmadığı ve muhasebeleştirme işlemlerinin Yönetmelikte sayılan esaslara uygun olmadığı tespit edilmiştir.
Ayrıca, bazı projeler için Kamu Haznedarlığı Genel Tebliği hükümlerine aykırı olarak hesap açtırıldığı tespit edilmiştir. Örneğin, Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen Suriyeli Öğrencilerin Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun desteklenmesi projesi (PİCTES) vb.
Bunun yanı sıra, bazı projelerde muhasebe birimi tarafından açtırılmayan ve işlemleri muhasebe birimince gerçekleştirilmeyen hesapların kullanıldığı diğer tespitler arasındadır.
Projeler kapsamında muhasebe birimince açtırılmış vadesiz hesapların yanı sıra ilgili birimler tarafından vadeli hesapların da açıldığı, vadesiz hesapların kaydının tutulduğu, ancak vadeli hesapların kayıt ve takibinin yapılamadığı saptanmıştır.
Uygulamada, vadeli hesaptan vadesiz hesaba ihtiyaç kadar bir para aktarıldığı, vadesiz hesaplardaki paranın muhasebe kayıtlarına girdiği, vadeli hesaplardaki tutar ile birlikte faiz getirilerinin de muhasebe hesaplarına yansımadığı belirtilmiştir.
Muhasebe hesaplarına yansımayan tutarlar,
İnşaat Emlak Dairesi Başkanlığı: 39,64 milyon Avro
Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü: 2,65 milyon Avro
2. MEB’de Yetkili Olmayanlar Para Harcadı
Bakanlığın Avrupa Birliği ve Uluslararası fonlardan sağladığı kaynaklarla yürütmekte olduğu projelere ilişkin banka hesaplarından muhasebe birimi dışındaki kişilerin talimatları ile işlem yapıldığı belirlendi.
Bakanlık taşra teşkilatı tarafından yürütülmekte olan Avrupa Birliği ve uluslararası kaynaklarla finanse edilen projelerin ilgili birimi olan Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından izlenmediği görülmüştür.
Bakanlıkça ilgili yasal düzenlemelere aykırı olarak 2017 yılında toplam 20 milyar 466 milyon TL ödenek üstü harcama yapılmıştır.
3. Bakanlık Muhasebe Birimi Dışında Yetkisiz Kişiler Tarafından Bankalarda Hesap Açılması
Bakanlığın il ve ilçe müdürlükleri ile diğer çeşitli birimleri adına yetkisiz kişilerce bankalarda çok sayıda hesap açıldığı, kamu gelir ve giderlerinin bir bölümünün bütçe ile ilişkilendirilmeksizin ve kurumun muhasebe ve mali yönetim sistemine dahil edilmeksizin bu hesaplarda izlendiği ve Bakanlığın mali tablolarında bu gelir ve giderlere yer verilmediği tespit edildi.
Bu hesapların, bütçe kanunu ya da diğer kanun hükümleri gereğince belirli faaliyetlerin gerçekleştirilmesi ya da projelerin desteklenmesi ve benzeri amaçlar için açılan ve işlemleri muhasebe birimi tarafından yürütülen hesaplar olmayıp, tamamıyla mali yönetim ve kontrol sistemi dışında işletilen, yetkisiz kişiler tarafından açılan ve kurumun muhasebe sisteminde izlenmeyip banka hesaplarına da dahil edilmeyen banka hesapları olduğu ifade edilmiştir.
Ayrıca raporda, HİÇ BİR YASAL VE İDARİ DÜZENLEMEYE TABİ OLMAKSIZIN yönetilen bu tür hesapların tespit edilerek kapatılması ve gelecekte bu tür uygulamalara imkan vermeyecek önlemler alınması gerektiğine yer verildi.
4. Bakanlık Norm Kadroları Planlayamadı
153.640 Öğretmen Açığı, 41.654 Öğretmen Fazlası Bulunuyor
Öğretmen görevlendirmelerinde bölgesel dengenin sağlanmaması nedeniyle mevcut kadroların etkin kullanılmadığı tespit edilen diğer hususlar arasında.
2017 Sayıştay raporunda, mevcut öğretmen kadrolarının il, ilçe ve okullar bazında dağılımında sağlıklı bir planlama yapılmaması nedeniyle bazı bölgelerde önemli sayıda öğretmen fazlası bazı bölgelerde ise öğretmen ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Türkiye genelinde 153.640 öğretmene ihtiyaç varken, aynı zamanda 41.654 öğretmen norm fazlası durumdadır.
Örneğin Ankara’da norm kadro 53.036 iken mevcut öğretmen sayısı 53.606’dır. Ancak buna rağmen 5.169 öğretmene ihtiyaç duyulmaktadır. Ankara ili Çankaya İlçesinde norm kadro 6.822 iken, fiilen görevli öğretmen sayısı 8.105’tir. Bunun yanı sıra İstanbul, Şanlıurfa, Bursa, Gaziantep, Antalya gibi illerimizde önemli sayıda öğretmen açığı söz konusudur. Örneğin İstanbul’da 28.721 öğretmen ihtiyacı bulunmakta iken, aynı zamanda 2.937 norm fazlası öğretmen mevcuttur.
5. Yasal Dayanağı ve İşlevi Kalmayan Akşam Sanat Okullarına Öğretmen Atamaları
Bakanlık merkez teşkilatında yer alan “Akşam Sanat Okulu” adı verilen birimlerin yasal dayanağı ve fiilen işlevi kalmamıştır. Buna rağmen 556 öğretmen buraya görevlendirilmiştir. Bu öğretmenlerin bir kısmı Bakanlığın çeşitli birimlerine görevlendirilmiştir. 73 öğretmenin ise herhangi bir görevinin olmadığı tespit edilmiştir. Sadece iki Akşam Sanat Okulunda görevli öğretmenler için 2017 yılında toplam 3,7 milyon TL ek ders ücreti ödenmiştir.
Sayıştay raporunda ayrıca, çok sayıda öğretmen açığı bulunmasına rağmen yetişmiş öğretmenlerin bu şekilde atıl bırakılmasının izah edilebilir bir yönünün olmadığı, herhangi bir iş yapmaksızın yaz tatilleri dahil ek ders ücreti ödenmesinin mesleğini özveri ile yapan öğretmenlerin motivasyonunu kırdığı ve kötü emsal oluşturduğu belirtilmiştir.
6. Yatırım Projelerinde Kullanılmak Üzere Tahsis Edilen Sermaye Giderleri Ödenekleri Çalıştay, Seminer, Yarışma, Fuar vb. Etkinliklerde Kullanıldı
MEB bütçesinde “Yatırım” için ayrılan bütçenin büyük bir bölümü toplantı, çalıştay, fuar için harcanmıştır.
Sayıştay raporunda,
Bakanlığın bazı birilerinin yatırım projeleri için tahsis edilen ödeneklerin önemli bir bölümünün yurt içinde ve yurt dışında düzenlenen kongre, çalıştay, seminer, zirve, fuar, ödül töreni vb. etkinliklerin yolluk ve organizasyon giderlerinde kullanıldığı belirtilmiştir.
Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğünce yürütülen 2017H020060, 2017H020070, 2017H020080 numaralı projeler için 2 milyar 15 milyon TL harcama yapılmış, bu harcamanın 1 milyar 670 milyon TL’si (%82,88’i) çalıştay ve toplantılar için kullanılmıştır. Ödeneğin asıl kullanılması gereken donanım, makine-teçhizat gibi kalemleri için hiç harcama yapılmamıştır.
Temel Eğitim Genel Müdürlüğünce proje gideri olarak yapılan ödeme tutarı ise 3 milyar 649 milyon olup, bu tutarın yarısını aşan kısmı yine çalıştay vb. etkinliklerin yolluk ve organizasyonu için kullanılmıştır.
Ayrıca Ortaöğretim Genel Müdürlüğü 6 milyar 708 milyon TL yatırım projesi ödeneğinin, 6 milyar 134 milyon TL’sini (%91,44) çalıştay vb. etkinliklerin yolluk ve organizasyonları için kullanmıştır. 30/09-01/10/2017 tarihlerinde Antalya ili Muratpaşa ilçesinde bir otelde, yeni öğretim yılının hazırlıklarını görüşmek üzere Ortaöğretim Genel Müdürlüğünün tüm personeli için onay alınmış, yönetici, memur, dağıtıcı, hizmetli kadrolarında bulunan tüm personel söz konusu çalıştaya katılmıştır.
Akabinde Antalya’da 23-27 Ekim 2017 tarihleri arasında iki ayrı otelde eş zamanlı iki çalıştay düzenlenmiştir. Bu çalıştaylar için toplamda (uçak biletleri hariç) 799 bin 731 TL yolluk ödemesi yapılmıştır.
Bunların yanı sıra Side’de 16-20 Kasım, 6-10 Kasım Afyon Sandıklı’da, 30 Ekim- 3 Kasım Antalya Manavgat’ta, 16-20 Kasım ve 28 Kasım- 1 Aralık Antalya Serik’te yapılan çalıştaylar için toplam da 1 milyon 193 bin TL (Uçak Biletleri hariç) yolluk ödemesi yapılmıştır.
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TASLAK DERS KİTABI BASIMINA 238 bin TL harcama yapmasına rağmen, TASLAK DERS KİTAPLARINI DEĞERLENDİRMEK AMACIYLA düzenlediği çalıştaylara 595 bin 521 TL ödeme yapmıştır.
Ayrıca Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünce yürütülen 2011H010010 numaralı “Fırsatları Artırma, Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH) Projesi kapsamında, tamamı “Donanım, Etüt-Proje, Makine-Teçhizat ve Müşavirlik” için kullanılması gereken bütçenin 8 milyon 909 bin TL’si yolluk, kitap fuarı, zirve, kongre, film yarışması CEBİT vb uluslararası organizasyonlara katılım, ödül töreni vb. organizasyon giderleri ve personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı için kullanılmıştır. Sayıştay raporunda yatırım projesi için ayrılan bütçenin çalıştay vb etkinliklerde kullanılmasının yasal olmadığını belirtmiştir.
Ayrıca projeler kapsamında yolluk giderlerinin projenin ayrılmaz bir parçası olmaktan ziyade, proje giderlerinin tamamını ya da asli unsurunu oluşturduğu belirtilmiştir.
7. Yasal Dayanağı Olmayan Atamalar, Maaş Ve Ek Ders Ödemeleri
2017 Sayıştay raporunda, Bakanlık merkez teşkilatı bünyesinde bulunan Akşam Sanat Okulu adı altında yer verilen birimlerin yasal dayanağının olmadığı ve fiili bir işlevinin kalmadığı, bu birimlerin herhangi bir dersliği, öğrencisi, müfredatı, akşam ya da başka zamanlarda yürütülen bir ders programı olmamasına rağmen çok sayıda öğretmenin buralara atandığı belirlendi.
Buna rağmen 556 öğretmen buraya görevlendirildi. Sonrasında ise bu öğretmenlerin bir kısmı Bakanlığın çeşitli birimlerine görevlendirildi. 73 öğretmenin ise herhangi bir görevinin olmadığı tespit edildi. Sadece, iki Akşam Sanat Okulunda görevli öğretmenler için 2017 yılında toplam 3,7 milyon TL ek ders ücreti ödendi.
Sayıştay raporunda ayrıca, çok sayıda öğretmen açığı bulunmasına rağmen yetişmiş öğretmenlerin bu şekilde atıl bırakılmasının izah edilebilir bir yönünün olmadığı, herhangi bir iş yapmaksızın yaz tatilleri dahil ek ders ücreti ödenmesinin mesleğini özveri ile yapan öğretmenlerin motivasyonunu kırdığı ve kötü emsal oluşturduğu belirtildi.
Ayrıca 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 176 ncı maddesi ders ücretlerinin, aynı Kanun’un 89 uncu maddesine göre ders görevi verilenlere ödenebileceğinin öngörüldüğünü, dolayısı ile Akşam Sanat Okullarında görevlendirilen öğretmenlerin maaş karşılığı vermekle yükümlü olduğu sayıda dahi ders vermediği, maaşa ilave olarak ta haftada 18 saat ödenen ek ders ücretinin yasal bir dayanağının olmadığı tespit edilmiştir.
Ayrıca, Bakanlık tarafından ek ders ücreti ödenmesinin mümkün olmadığı belirtilmesine rağmen, bazı il ve ilçe milli eğitim müdürlüklerince, Valiliklerin Yazı İşlerin Müdürlüğü, Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü, Özel Kalem Müdürlüğü, Kaymakamlıkların Yazı İşleri ve Özel Kalem birimlerine görevlendirilen öğretmenlerden bir bölümüne ek ders ücreti ödendiği tespit edilmiştir.
İmtiyaz tanınmış bu kişiler kimler?
Milli Eğitim Bakanı Sayın Ziya SELÇUK’u Teftiş Kurulunu, idari ve adli mekanizmaları harekete geçirmeye, Sayıştay raporunda belirtilen hususlarla ilgili yönetsel görevini yapmaya davet ediyorum.