CHP GENEL BAŞKAN YARDIMCISI ERDOĞDU: BAKAN ALBAYRAK SUÇ İŞLİYOR

BAKAN ALBAYRAK’TAN MERKEZ BANKASI VE YİD SORULARINA “LİNKLİ” CEVAPLAR

-CHP’Lİ ERDOĞDU’NUN SORU ÖNERGESİNE BAKAN ALBAYRAK, MB’NİN VE STRATEJİ BÜTÇE BAŞKANLIĞI’NIN LİNKİNİ GÖNDEREREK CEVAP VERDİ

-ERDOĞDU: “BAKAN, BU CEVAPLA HEM ANAYASA’YI HEM TBMM İÇ TÜZÜĞÜNÜ İHLAL EDEREK SUÇ İŞLİYOR”

CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu’nun Merkez Bankası ile Yap-İşlet-Devret projelerine ilişkin yönelttiği sorulara, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ilgili kurumların internet linklerini göndererek cevap verdi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, Bakan Albayrak’ın, bu tutumunu “gayri ciddi olarak” niteledi ve “Maliye Bakanı’nın böylece sorulara yanıt vermemeyi tercih ederek, Anayasanın kendilerini verdiği denetim hakkını yok saydığını” söyledi. Erdoğdu şöyle devam etti:

“Bakan Berat Albayrak bu cevapla hem Anayasa’yı hem TBMM iç tüzüğünü ihlal ederek suç işliyor. Tek adam rejiminin Türkiye’yi getirdiği nokta bu. Seçilmişler değil, atanmışlar ülkeyi yönetiyor ve onlar da TBMM’nin iradesini yok sayıyor hatta alay ediyor. Bakan Albayrak’ın bu gayri ciddi tutumunu kınıyorum. Devletin kurumlarını yönetmek için atanmış bakanları, milletin iradesine daha saygılı ve ciddi olmaya davet ediyorum. Merkez Bankası’na ilişkin verdiği linkteki bilgileri zaten biliyoruz. Yap İşlet Devret projelerine ilişkin biz detay soruyoruz, onlar global rakamlar veriyor. Biz soru önergelerini hazırlarken zaten o linkleri inceleyerek, orada olmayan bilgileri soruyoruz.”  

CHP’li Erdoğdu, Bakan Albayrak’ın yanıtlaması istemiyle Merkez Bankası’yla ilgili olarak TBMM Başkanlığı’na verdiği soru önergesinde, 2019’un Mart ayından bu yana, piyasalarda Merkez Bankası’nın rezerv yönetimi uygulamalarında şeffaflıktan saptığı ve yurtiçindeki döviz tevdiat hesaplarındaki artışların kaynağının diğer verilerle desteklenmediğine yönelik şikayetlerin yoğunlaştığını belirterek şu görüşleri dile getirmişti:

“Bu noktadan hareketle Merkez Bankası’nın, kanunla kendisine verilmiş olan ‘ülke altın ve döviz rezervlerini yönetmek’ görevini, kamu bankaları ve/veya bir kurum üzerinden yürüttüğüne dair şüpheler de dillendirilir olmuştur. Bu bağlamda; Merkez Bankası nezdinde izlenen Toplam Uluslararası Rezervler ve Net Uluslararası Rezervler büyüklükleri hangi kalemleri kapsamaktadır? 2018 yılı Ocak ayından itibaren Merkez Bankası Uluslararası Rezervlerine girişe neden olan kalemlerin (munzam karşılıklar, hazine mevduatı vb.) hesap bazında aylık tutarları ne kadardır?”

2018 yılı Ocak ayından itibaren Merkez Bankası Uluslararası Rezervlerinden çıkışa neden olan, enerji şirketlerine döviz satışı, hazine yabancı para mevduat çıkışı gibi kalemlerin hesap bazında aylık tutarlarının ne kadar olduğunu da soran Erdoğdu, “2018 yılı Ocak ayından itibaren aylık olarak Merkez Bankası’nın Toplam Uluslararası Rezervleri etkileyecek kalemlere ilişkin swap işlemleri ve tutarları nelerdir” sorusuna da yanıt istemişti.

YİD PROSEDÜRLERİ STANDARTTAN UZAK

Erdoğdu, Bakan Albayrak’tan 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi ile 2018 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Teklifi üzerinde yapılan görüşmelerde AKP Grubu adına konuşan Lütfi Elvan’ın “YİD (Yap-İşlet-Devret) Modeli Projelerinden devletin kasasına 2018 yılında giren miktar 440 milyon euro’dur…buna İstanbul Havaalanı dahil değildir” bilgisini verdiğini hatırlatarak, “Türkiye’de yapılan Yap-İşlet-Devret Projelerine ait mevzuat çok parçalı, muhasebe ve prosedürler standarttan uzak, sözleşmeler gizliliğe tabi, aktarılan kaynak miktarları örtülü ve koşullu yükümlülük risk tutarları açık değildir” görüşünü dile getirmişti.

Erdoğdu’nun Bakan Albayrak’tan yanıtını istediği sorulardan bazısı şöyle:

“YİD projelerinden yıllar itibarıyla proje bazında Hazine’ye gelir olarak aktarılan tutarlar ne kadardır?

YİD projelerinden İşletme ya da Yapım Aşamasında olup bedel artırıcı sözleşme tadiline tabi olan projeler var mıdır? Varsa bunların tadil nedenleri ve getirdiği ek maliyetler, proje bazında, nedir?

Sözleşmesi tamamlanmış olan YİD projelerine ait garantilerin yıllara göre nev’i ve miktarları nedir? İşletme Aşamasında olan ve İşletmeye Açılacak olan YİD projelerine önümüzdeki yıllarda, yıl ve proje bazında, ne kadarlık geçiş/hasta/alım vb. garantisi ve buna bağlı olarak ne tutarda garanti ödemesi yapılması öngörülmektedir.

YİD projelerinin muhasebeleştirilmesi ve hesaplarının izlenmesi hususunda hangi standart uygulanmaktadır? Bu yöndeki uygulama, tüm YİD projeleri için standart biçimde uygulanmakta mıdır? 

2019 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda “KÖİ uygulamalarına ilişkin çerçeve mevzuat hazırlıkları yapılacaktır” denirken aynı zamanda KÖİ projelerinin bütçeyle ilişkisini daha kuvvetli kurmak üzere izleme-değerlendirme sistemi güçlendirilecektir” şeklinde tedbir yer almaktadır. Bunun yanı sıra 2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programında ise “Dağınık haldeki KÖİ mevzuatı ve hazırlık ile onay sürecindeki farklı uygulamalar …düzenlenecektir” denirken “KÖİ uygulamalarının muhasebeleştirilmesine, mali raporlamasına ve ileriye dönük oluşabilecek risklerin ve yükümlülüklerin kamu maliyesine etkisine raporlama sistematiği içerisinde yer verilmesi sağlanacaktır” tedbiri yer almıştır. Değişik Yıllık Programlarda yer alan bu tedbirler göz önüne alındığında mevzuatın sadeleştirilmesi; muhasebe, mali raporlama, ileriye dönük risklerin belirlenmesi ile; yatırımların bütçe ile bağlantısının kurulması hususunda şu ana kadar atılmış olan ve 2020 döneminde somut olarak atılacak adımlar nelerdir?”

Bakan Albayrak'a gönderilen soru önergeleri ile gelen cevaplar için tıklayınız