Onursal Adıgüzel: Pahalı ve Yavaş İnternetin Gençliğin Kaderi Olmasına İzin Vermeyeceğiz

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Onursal Adıgüzel, Türkiye’de internetin doğum günü olarak kabul edilen 12 Nisan’da ülkemizin güncel internet karnesini paylaştı. Türkiye’de ilk kez 12 Nisan 1993 tarihinde kullanılmaya başlanan internetin bu yıl 29. yılının kutlandığına dikkat çeken Adıgüzel, “İnternetin 29. yılını coşkuyla değil ne yazık ki pahalılığın, yavaşlığın ve altyapı yetersizliklerinin gölgesinde ve her an zam gelebileceği korkusuyla kutluyoruz. Ama hiç kimse özellikle de gençler umutsuzluğa kapılmasın. Pahalı ve yavaş internetin bu ülkenin, en başta da gençlerin kaderi olmasına izin vermeyeceğiz” dedi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Onursal Adıgüzel, internetin doğum günü olarak kabul edilen 12 Nisan nedeniyle yazılı olarak yaptığı basın açıklamasında şu bilgi ve değerlendirmelere yer verdi:

“Sabit Geniş Bant Kullanımında OECD’nin Gerisindeyiz”

“İnternete erişim bugün elektriğe, suya, gıdaya erişim gibi temel bir ihtiyaç ve zorunluluk. Zaten hatırlanacağı üzere 2016 yılında Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi interneti resmi şekilde temel insan hakkı olarak da tanımladı. Ancak ne yazık ki Türkiye’de internete, özellikle sabit genişbanta erişimde halen ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır. Sabit geniş bant kullanımı ve kalitesi bakımından OECD ülkerine kıyasla bir hayli gerideyiz. Türkiye’de nüfusa göre sabit genişbant yaygınlık oranı %21,4 iken OECD ortalaması %33,2’dir. Yine örneğin; evine ne mobil ne sabit, hiç internet girmemiş 2 milyona yakın hane bir tarafa, 2021 yılında sabit internete erişimi olmayan hane sayısı 9 milyon 374 bin olarak gerçekleşti.

“21. Yüzyılın Demiryolu Ağı: Fiber”

Fiber optik altyapı, 21. yüzyılın demiryolu ağı olarak tanımlanabilecek kadar önemli bir konu. Ancak Türkiye’deki fiber optik ağ altyapısının yetersizliğini sağır sultan duydu, AKP duymadı. Bugün sahip olunması gereken fiber optik kablo altyapısı en az 2 – 3 milyon km iken, Türkiye’nin 2021 4. çeyrek itibariyle fiber uzunluğu yalnızca 471 bin km. Bunun da zaten yüzde 80’e yakını Türk Telekom’a ait.

İnternet erişim hizmetleri pazarına hakim en stratejik kurum Türk Telekom ise ne yazık ki sunduğu hizmetin kalitesi ya da altyapıya yaptığı yatırımlar ile değil filmlere konu olacak vurgun hikayesi ile gündemde. 2005’te bu ülkenin en stratejik, köklü kurumlarından birini yok pahasına, hiçbir telekom tecrübesi olmayan Suudi Oger grubuna peşkeş çektiler. Şirket kar payını aldı, kaynak bahanesiyle Osmanlı’dan kalan bakır kabloları, taşınmazları bile sattı. Turpu heybeye doldurdu, borcunu da, evine ne mobil ne sabit, hiç internet girmemiş 2 milyona yakın hanede yaşayan yurttaşlar da dahil olmak üzere, bu milletin sırtına yükleyip kaçtı. Altyapıya yapmadığı yatırımlar da yanına kar kaldı. Türk Telekom’un özelleştirilmesi AKP’nin tarihine kara bir leke olarak geçen bir soygun hikayesidir. Soyulan da yalnızca halkın cebi, Hazine’nin kasası değil. Yapılmayan yatırımlarla bu ülkenin geleceğidir.

Ülkenin geleceğidir diyoruz çünkü bütün araştırmalar ortaya koyuyor ki sabit genişbant kullanımında %10’luk bir artış GSYİH’de %0,25 ile %1,5’a varan bir artışa yol açmaktadır. Yalnızca ABD’nin pandemi döneminde dijital uçurumu daraltmak için genişbanta 94 milyar dolar yatırım yaptığı bilinmektedir.

“Bağımsız Olması Gereken BTK İktidarın Vesayeti Altında”

Öte yandan, telekomünikasyon sektörünü düzenleme ve denetleme fonksiyonunun bağımsız bir idari otorite tarafından yürütülmesi amacıyla kurulmuş olan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) iktidarın vesayeti altında iken, telekomünikasyon sektörünün, dolayısıyla dijitalleşmenin, bilim ve teknolojinin gelişmiş ülkelerle güçlü bir şekilde rekabet edebilmesi mümkün değildir. BTK’nın bir an evvel her tür siyasi baskı ve dayatmadan uzak, gerçek ve tam bir bağımsızlığa kavuşturulması elzemdir. Aksi takdirde, ülkemizin internet karnesi günden güne, yıldan yıla kötüye gitmeye devam edecektir.

“Türkiye’de 5GB'lık Bir Filmi İndirme Süresi 58 Dakika”

Genişbanta yeterli altyapı yatırımlarının yapılmadığı, genişbant piyasasındaki rekabet eksikliğinin vatandaşa fatura edildiği istatistiklerle de doğrulanmaktadır.

Gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında Türkiye’nin özellikle sabit internet hızında oldukça geride olduğu görülmektedir. İngiltere merkezli Cable şirketi tarafından yapılan bir çalışmaya göre, Türkiye internet hızında 224 ülke arasında 124. sırada yer almaktadır. Çalışmaya göre Türkiye’de 5 GB’lik, HD çözünürlükteki bir filmi indirmek için gereken süre 58 dakika 56 saniye iken, listenin başında yer alan ilk 5 ülkede indirme için gereken süre 5 dakikanın altındadır.

Global ölçekli Speedtest’in Şubat 2022 raporuna göre Türkiye sabit geniş bant internet hızında 180 ülke arasında 27.64 Mbps ile 102., mobilde ise 138 ülke arasında 31.93 Mbps ile 58. sırada yer almaktadır.

 “Avrupa Ülkeleri Arasında En Düşük İnternet Alım Gücü Türkiye’de”

Yine başka bir çalışmaya göre, dünya genelinde 73. sırada yer alan Türkiye Avrupa ülkeleri arasında internet satın alınabilirliğinde en düşük puana sahip ülke konumundadır.

Buna rağmen, Türkiye’de gün geçmiyor ki haberleşme ve internet ücretlerine bir zam haberi gelmesin. Türk Telekom’un toptan hat kiralama ve port ücretlerine yüzde 70’e varan zam kararı BTK’nın kararıyla 2 ay ertelendi. Bizim de en başından beri takipçisi olduğumuz bu zam düzenlemesinin ertelenmesinde, oluşan yoğun kamuoyu baskısının etkisi büyük oldu. BTK oluşan baskıyla aldığı zam kararını Haziran ayında yeniden değerlendirmek üzere erteledi. Eğer zam kararı geri çekilmezse, ne yazık ki işletmecilerin maliyet artışının önümüzdeki günlerde internet kullanıcılarının cebine yansıyacak.”