CHP Yerel Yönetimler “Kayırmacılık, Şatafat ve İsrafla Mücadele” Genelgesi

Cumhuriyet Halk Partisi Genel Merkezi’nden belediyelere gönderilen “Kayırmacılık, Şatafat ve İsrafla Mücadele” genelgesinde, ihalelerin şeffaf şekilde internet üzerinden açıklanmasından, belediye hizmetlerinde şatafat ve aşırılıktan kaçınılmasına, yurtdışına belediye çalışanlarının gönderilmemesinden, taşıt kullanımına, belediye şirketlerine ve belediye kadrolarına yapılacak atamalardan, işe alımlarda kişiye özel ilanlar yapılmamasına kadar bir dizi uyarıda bulunuldu.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökan Zeybek ve CHP Genel Sekreteri Selin Sayek Böke imzasıyla belediyelere gönderilen “Kayırmacılık, Şatafat ve İsrafla Mücadele” genelgesi şöyle:

CUMHURİYET HALK PARTİSİ BELEDİYE BAŞKANLARINA

31 Mart 2024 Yerel Seçimlerinde halkımızın partimize verdiği güçlü desteğin gereklerini yerine getirmek, bu desteğin artarak devam etmesini sağlamak, önümüzdeki dönemde büyüteceğimiz Türkiye İttifakı anlayışı ile kuracağımız iktidarın temel ilkelerini bugünden yerel yönetimlerde hakim kılmak büyük önem taşımaktadır.

Bu yaklaşımla sosyal demokrat yönetim anlayışımızın temel ilkesi olan, kaynakların doğru ve halktan yana kullanımı tercihinin uygulamaya yansıtılması, liyakat esas alınarak tüm belediyelerimizde kayırmacılıktan kaçınılması, israfın önlenerek şatafattan uzak durulması ve kamu kaynaklarının etkin kullanımına özen gösterilmesi gerekmektedir.

Bu itibarla, Cumhuriyet Halk Partili Belediyelerimizin, “Kayırmacılık, Şatafat ve İsrafla Mücadele” hedefiyle, çalışmalarında aşağıda yer verilen “Belediye Kaynaklarının Etkin Kullanımına Yönelik İlkeler”i benimseyerek uygulamaya geçirmeleri önem taşımaktadır. Söz konusu ilkelerin belediyeler ile birlikte bağlı kuruluşlarda, belediye şirketlerinde ve iştiraklerinde de uygulanmasına dikkat edilir.

I. GENEL YAKLAŞIM

Halk belediyelerden israfı bitirmelerini ve kaynakları etkin kullanmalarını beklemektedir. Kaynakların etkin kullanımı belediyelerin elindedir.

Cumhuriyet Halk Partisi’nin Kayırmacılık, Şatafat ve İsrafla Mücadele konularında genel yaklaşımı şöyledir:

Kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesi, yurttaşların hizmetlere erişiminin sağlıklı ve adaletli bir şekilde sağlanması için bütüncül bir yaklaşım hayata geçirilmelidir. Bu kapsamda kamu yönetiminde kayırmacılık, şatafat ve israfla mücadelenin temelini oluşturacak ilkeler bütüncül bir şekilde ele alınmalıdır.

Kamu kaynaklarının amacına uygun, etkin, verimli ve dengeli kullanımı kamu kurumları için temel bir ilke, görev ve aynı zamanda mecburiyettir. Belediyeler de dahil olmak üzere kamu kurumlarının yapacakları harcamalarda, gerçekleştirilecek ihale ve kamu alımlarında ve benzeri ekonomik-mali işlemlerde israfı önleyici ilkelere riayet edilmesi gerekmektedir.

İsrafla mücadele; kamu kaynaklarının sürdürülebilir kalkınmayı, sosyal adaleti ve refahın tüm topluma yayılmasını sağlamak için kullanımında kilit önemdedir. Bununla birlikte; kamu hizmetlerinin kalitesi, verimliliği ve bir düzen içerisinde işlerliği sadece Türkiye’de değil, tüm uygar dünyada kayırmacılıkla mücadele ilkesini karşımıza çıkarmaktadır. Kamu hizmetine seçilme bir ayrıcalık değil belediye başkan ve yöneticileri için büyük bir sorumluluktur. Bu nedenle şatafat ve kamu kaynaklarının israfından uzak durulmalıdır.

Bunun için ihale süreçlerinde şeffaflık; temsil, ağırlama ve tanıtım törenlerinde şatafattan kaçınan mütevazilik; taşıtların kullanımında etkin takip ve denetimin yanında hizmet dışına çıkmama; yurtdışı görevlendirmelerde halkın yararına olmayan, imtiyazlara yol açan kişisel faydaya imkan vermeme; elektrik tüketiminde yasaların verdiği tüm imkanları en yaratıcı ve en ekonomik şekilde kullanma; atamalarda ve işe alımlarda kayırmacılığa yol açmama; liyakat dışına çıkmama ilkelerine sıkı sıkıya bağlı kalınması gerekmektedir.

Bu kapsamda, aşağıda sıralanan ilkelerin bütün belediye başkanlarımız tarafından hayata geçirilmesi partimizin yurttaşlarımıza karşı bir sorumluluğudur.

II. BELEDİYE MALİ KAYNAKLARININ ETKİN KULLANIMINA YÖNELİK TEMEL İLKELER

A. Kamu İhaleleri

1. Kamu ihalelerinin açık ihale usulüyle yapılmasına özen gösterilir. Pazarlık ve doğrudan temin usulleriyle yapılan ihaleler şeffaf şekilde internet üzerinden düzenli olarak kamuoyuna açıklanır.

2. Ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılmaz.

3. Yasaya uygun şekilde doğrudan teminle karşılanacak ihtiyaçlar için en az 48 saat önce belediyenin internet sitesinde ve/veya ilan tahtasında duyuru yapılır.

4. Farklı istekliler tarafından karşılanması mutat olan muhtelif işler bir ihalede toplanmaz; eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal ve hizmet alımları ile yapım işleri kısımlara bölünerek ihaleye çıkılmaz.

B. Belediye Taşıtlarının Kullanımı

1. Belediyelere ait taşıtların tahsis ve kullanımında lüks, gösteriş ve aşırılıktan kaçınılmasına özen gösterilir. 237 sayılı Taşıt Kanunu hükümlerine uyulur, Kanunun izin verdiği haller dışında yapılmış olan taşıt tahsisleri kaldırılır.

2. Mevcut binek ve station-wagon sayısı (15) adetten az olan belediyelerde bu taşıtlarının tamamı hizmet amacıyla kullanılmak üzere havuza alınarak, söz konusu hizmet taşıtlarının yönetimi tek elden yürütülür.

3. Havuza alınan araçların cinsi, marka ve model yılı, motor hacmi ve plaka numaralarını gösteren bir liste düzenlenerek 15 gün içinde, bilgi amaçlı olarak Genel Merkez’e bildirilir. Tahsisi kaldırılan taşıtların havuza alınmasından ve havuz sisteminin bu Tasarruf Kuralları’nda belirtildiği şekilde yürütülmesinden ilgili belediyenin en üst amiri de dahil olmak üzere ilgili tüm personel doğrudan sorumlu olur.

4. Belediye başkanlarının çalışma arkadaşları, mevkidaşları veya siyasi temsilcilerin teşrifleriyle katıldıkları ekinliklerde çok sayıda araçla konvoylar oluşturulmaz. Etkinliklere önceden hazır bulundurulan minibüs veya otobüs ile toplu katılım sağlanır.

5. Vakıf, dernek, banka, birlik, firma, şahıs vb. kuruluş veya kişilerden çevre ve çevre sağlığı, temizlik, itfaiye, acil yardım, kurtarma, ambulans, cenaze hizmetleri gibi temel belediye hizmetlerinin ifasında kullanılması mümkün ve yeni olanlar dışında hibe suretiyle de olsa taşıt kabul edilmez.

6. Taşıtlar belediyelerin birimleri arasında ayrım yapılmaksızın, münhasıran resmi hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla kullanılır.

7. Taşıtlar özel işlerde kullanılamaz, hiçbir makam, birim ve şahsın kullanımına tahsis edilemez ve bu amaçla bekletilemez, eş, dost ve akrabalara kullandırılamaz.

8. Makam hizmetlerine tahsis edilmiş olan belediye taşıtları dışında kalan tüm taşıtlara (kiralama suretiyle edinilenler dahil) “mobil araç takip sistemi” takılır ve her an denetime hazır halde bulundurulur. Belediyece yapılacak denetimlerde “mobil araç takip sistemi” dijital belge olarak kabul edilir.

9. Belediyelerde gereksiz harcamaların önüne geçilmesi ve kaynakların en rasyonel şekilde kullanılması amacıyla taşıt kullanımının denetimi ve uygulamanın takibi belediye başkanları ve/veya onların yetkilendirdiği kişiler tarafından yerine getirilir.

10. Akaryakıt harcamalarının asgari düzeyde tutulması amacıyla, mevcut taşıtlar için aylık ve yıllık bazda azami limitler belirlenmesi vb. tasarruf sağlayıcı önlemler alınır.

11. Ekonomik ömrünü doldurduğu anlaşılan taşıtlar mevzuatında belirtilen esaslar dahilinde tasfiye edilir.

C. Yurtdışı Geçici Görevlendirmeler

1. Belediye tarafından yabancı dil öğrenmek, bilgi ve görgülerini artırmak veya lisansüstü eğitim amaçlarıyla yurtdışına belediye çalışanı gönderilmez.

D. Temsil, Tören, Ağırlama ve Tanıtım Faaliyetleri

1. Uluslararası toplantılar, milli bayramlar, illerin kurtuluş günleri ve Cumhuriyet Kutlamaları ile diğer açılış, konferans, seminer, yıldönümü ve benzeri kutlama ve organizasyonlar sebebiyle gezi, kokteyl, yemek ve benzeri davetler düzenlenmesi halinde aşırılıktan ve israftan kaçınılmasına özen gösterilir, bu faaliyetlerde hediye ve diğer adlar altında herhangi bir ödeme yapılmaz.

2. Yılbaşı ve bayram dönemlerinde belediye başkanları da dahil olmak üzere yöneticiler tarafından şahıslara ait gönderilecek kamu görevi gereği ortaya çıkan iletişim dışındaki tebrik, telgraf ve benzeri posta hizmetlerine ilişkin kağıt, baskı, posta, e-posta ve benzeri giderler hiçbir şekilde belediye bütçesinden ödeme yapılmaz, şahıslarına ait tanıtım ürünleri, hatıra, hediye, eşantiyon vb. verilmez.

3. Belediye faaliyetlerinin tanıtımına yönelik kitap, dergi, rapor, bülten vb. yayınların basılması ve yayılmasında internet, sosyal medya gibi elektronik olanaklardan yararlanılır.

E. Haberleşme Giderleri

1. Belediye başkanları, haberleşme giderlerinin, hizmet gereklerini ve kaynakların etkin kullanımını gözeterek makul bir seviyede gerçekleşmesi için gerekli tedbirleri alır. Cep telefonu kullanımında ekonomik bakımdan en uygun operatör ve tarife seçilir. Haberleşmelerde elektronik araç ve yöntemler tercih edilir.

F. Elektrik Tüketimi

1. Elektrik piyasasını düzenleyen Kanun ve ilgili mevzuat elektrik piyasasını rekabete açtığından belediyelerimizin en uygun fiyatla elektrik enerjisi alabilmeleri için piyasa araştırması yapmaları, gerektiğinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre elektrik enerjisi almaları da kaynakların etkin kullanımı açısından önemli görülmektedir.

**

III. BELEDİYEDE KAYIRMACILIKLA MÜCADELEYE YÖNELİK TEMEL İLKELER

Liyakat ilkesi ülkemizde hem Anayasa hem de kanunlarla korunmaktadır. Anayasanın 70. Maddesine göre “her Türk, kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir. Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayırım gözetilemez” hükmü ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 3. Maddesi ile düzenlenen “Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmak” hükmü ile liyakat ilkesinin önemi yasal olarak vurgulanmıştır.

“Görevi başarıyla yapabilme gücü” ya da “başarılı olma karşılığında hak etme” anlamına gelen liyakat kavramına önem verilmemesi Türkiye’de kamu hizmetlerinde ve kamusal işleyişte yaşanan aksaklıkların en önemli sebeplerinden biridir. Partimiz bu konuda iktidar partisinin uygulamaları karşısında kararlı bir şekilde durmuş ve halkımızda kamu yönetiminde kayırmacılık içinde bulunmayacağı güvenini oluşturmuştur. Bu kapsamda partimizin temel ilkesi kamu hizmetinde bulunan personelin tarafgirlik ve partizanlıktan uzak bir şekilde hizmetlerini sürdürmeleri ve işin ehline verilmesidir.

1. Belediye üst yönetiminde, belediye şirketlerinde, bağlı kuruluşlarında ve iştiraklerde gerçekleştirilecek yönetici ve uzman kadro atamaları ile Belediye Başkan Yardımcısı atamaları başta olmak üzere belediyelerdeki personel yönetiminde akrabalık, hısımlık, ticari ilişki gibi sosyal ilişkiler, gerekli liyakat ve deneyim koşulları sağlanıyor olsa dahi, referans ve tercih konusu yapılamaz.

2. Akraba kayırmacılığı ya da siyasi kayırmacılıkla mücadele tek başına yasalar ve kurallarla sağlanamayacağı için bu tür uygulamalara karşı tolerans gösterilmez; etik temelli bir yaklaşımı uygulamaya koymak için yönetim kültüründe de değişikliğe gitmek hedeflenir.

3. Kamu görevleri yerine getirilirken keyfi olarak herhangi bir kişi, grup veya organın zararına davranılmaz ve bütün vatandaşların haklarına, görevlerine ve çıkarlarına gereken saygı gösterilir.

4. İşe alımlarda kişiye özel ilanlar verilemez.

5. İşe alımlarda işin tanımının açıkça tüm nitelik ve gereksinimlerle belirtilmesi, açık pozisyonlara dair ilanların şeffaf olması, seçim sürecinde açıklık ve şeffaflık sağlanması, başarılı adayların niteliklerini teyit eden delillerin dosyada yer alması, dönemsel performans değerlendirme sistemleri oluşturulması ve iktidarın kamuyu arpalık olarak gören sisteminin karşısında görev ve sorumluluklara karşılık gelen bir ücretlendirme sistemi oluşturulması sağlanır.

6. Kamudaki performans yönetiminin liyakat esasına dayanmasının kamudaki hizmetlerin bütünlüğünü sağlayan bir kilit unsur olduğuna dayalı olarak; performans değerlendirmeleri açık ve objektif kriterlere bağlı tanımlanır ve yöneticilerin takdir yetkileri liyakat ilkesiyle sınırlı tutulur.