CHP GRUP BAŞKANVEKİLLERİNDEN EMEKLİ MAAŞI TEKLİFİ

CHP GRUP BAŞKANVEKİLLERİNDEN EMEKLİ MAAŞI TEKLİFİ
CHP Grup Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç, hali hazırda 1000 TL’nin altında emekli maaşı alanların bulunuyor olması ve geçim sıkıntısıyla boğuşan emeklilerin ekonomik durumlarının bir nebze olsa da giderilmesi amacıyla emekli maaşlarının kademeli olarak artırılmasını öngören bir kanun teklifi hazırladı.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda değişiklik yapan kanun teklifi, asgari emekli aylığının 2019 yılında 1200 TL, 2020 yılında 1400 TL, 2021 yılında 1600 TL olması, 2022 yılında ise asgari ücretle eşitlenmesini içeriyor.
3 Grup Başkanvekilinin imzasıyla TBMM Başkanlığı'na sunulan kanun teklifi şöyle:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
“Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” gerekçesi ile birlikte ekte sunulmuştur.
Gereğini saygıyla arz ederiz. 26/09/2018
Engin ALTAY
İstanbul Milletvekili                                                          
Engin ÖZKOÇ
Sakarya Milletvekili
Özgür ÖZEL
Manisa Milletvekili
GENEL GEREKÇE
Sosyal Güvenlik Kurumu 2018 yılı Haziran ayı verilerine göre aylık veya gelir almakta olan toplam kişi sayısı 12.407.708 kişidir. Bunlardan 7.602.000 kişi işçi emeklisi, 2.604.104 kişisi, esnaf ve çiftçi ve 2.201.334 kişisi de memur emeklisidir. Sosyal devletin en önemli görevlerinden birisi emeklilerin ve yaşlıların insan onuruna yakışan bir hayat sürmelerini sağlamaktır. Emeklilerimiz yaşamı boyunca çalışan, üreten, alın teri döken, ülkenin kalkınmasına katkı sunan, vergi veren, prim ödeyen ve bu emeğin karşılığını hak ettiği biçimiyle alması gereken yurttaşlarımızdır. Ancak ülkemizde emekliler çok zor ekonomik koşullar altında düşük maaşlar sebebiyle yaşamlarını sıkıntı içinde geçirmektedir. Yıllarca çalışmış, didinmiş, alın teri dökmüş emeklilerimizin bugün bir bankanın kuyruğunda, eline geçecek üç kuruş için beklemesi, yoksulluk hatta açlık sınırının altında aldığı emekli maaşını hala evinin geçimi için güç bela yetiriyor olması, ülkemizin sosyal güvenlik sisteminin, ülkemizin sosyal devlet anlayışının durumunu gözler önüne sermektedir.
Nitekim 2018 yılı Eylül ayı itibariyle 2000 öncesi dönemde sigortalı olmuş bir işçi emeklisi en düşük 1.714 TL. emekli aylığı alırken 2000 yılı sonrasında sigortalı olmuş işçi emeklisi ise en düşük 1.026 TL. emekli aylığı almaktadır. Yine en düşük esnaf emekli maaşı 1.533,8 TL. iken çiftçi emeklisinin aylığı da 1.164 TL.’dir.
Türk-İş Konfederasyonu’nun verilerine göre, 2018 Ağustos ayı itibariyle dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı yani açlık sınırı 1.812,47 liradır. Yoksulluk sınırı ise 5.903,80 TL.’dir. Buna göre, emeklilerin büyük bir kısmı açlık sınırının altında aylık almaktadır.
Ayrıca, emekli aylıkları arasındaki eşitsizlik ve dengesizlikler de giderilmemiştir. İntibak düzenlemesi olarak takdim edilen Kanun'la sadece 2000 öncesi SSK emeklileri için kısmi iyileştirme yapılmıştır. 2000 ve sonrası emeklilerin aylıklarındaki eşitsizlik görmezden gelinmiştir. Esnaf ve çiftçi emeklilerinin mağduriyeti hiç dikkate alınmamıştır. Kamu Denetçiliği Kurumu dâhi 2000 sonrası emekliler için intibak yapılması konusunda tavsiye kararı almıştır ancak Hükümet, bunu dikkate almamıştır. 2008 yılında yapılan düzenleme ile emekli aylıklarındaki refah payı yüzde 100'den yüzde 30'a düşürülmüş, emekli aylığı hesabında aylık bağlama oranı indirilmiştir. Bu nedenle, eski ve yeni emeklilerin aylıkları arasındaki fark her geçen yıl artmaktadır. Aşağıdaki tabloda da görüleceği üzere emekli olma koşullarında yapılan yasal değişiklik nedeniyle AKP iktidarında emekli aylıkları oldukça düşürülmüştür. Emekliliğe hak kazanma koşullarının daha da ağırlaştırılmasına rağmen SGK’nın yanlış yönetilmesi nedeniyle SGK 16 yıllık AKP iktidarında giderek daha fazla açık vermeye başlamış ve 2018 yılı itibariyle SGK’nın açığı 34 Milyar TL.’ye yükselmiştir.

Türkiye’de yaşanan kriz süreci nedeniyle emeklilerimizin satın alma güçleri de her geçen gün düşmektedir. Açlık sınırının altındaki aylık ve gelirleri erimekte, en temel ihtiyaçlarını dahi alamaz duruma gelmektedirler.
2019-2021 yılları arasında uygulanacak Yeni Ekonomi Programında krizin faturasının dar gelirlilere ve çıkarılacağı görülmektedir. Bu da önümüzdeki yıllarda emekli aylıklarının satın alma gücünün daha da düşeceği ve emeklilerin ekonomik durumlarının giderek daha da bozulacağını göstermektedir.
Cumhuriyet Halk Partisi olarak 24 Haziran seçimleri öncesinde iktidara gelmemiz halinde en düşük emekli aylığının 2019 yılı ocak ayında 1.500 TL.’ye çıkarılmasına ilişkin vaadimiz ile emeklilerin yaşam standartlarını arttırmayı hedeflemiştik. Ancak, iktidar partisi olan AKP’nin emeklilerin bu yaşamsal sorununa yönelik herhangi bir adım atmaması nedeniyle krizden en çok etkilenecek olan düşük maaşlı emeklilerimizi bir nebze de olsa rahatlatacak bir düzenlemenin kaçınılmaz bir zorunluluk olduğunu görmekteyiz.
Bu Kanun teklifi ile emekli aylıklarının iyileştirilmesi ve emekli aylıkları arasındaki eşitsizlik ve dengesizliklerin bir nebze giderilmesi amacıyla emeklilere 2019 yılı için asgari olarak aylık 1.200 TL., 2020, 2021 yıllarında da sırasıyla 1.400 TL., 1.600 TL. ve 2022 yılında da asgari ücret düzeyinde en düşük emekli aylığı ödenmesi öngörülmektedir.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Emekli aylıklarının iyileştirilmesi ve emekli aylıkları arasındaki eşitsizlik ve dengesizliklerin giderilmesi amacıyla emeklilere 2019 yılı için asgari olarak aylık 1.200 TL., 2020, 2021 yıllarında da sırasıyla 1.400 TL., 1.600 TL. ve 2022 yılında da asgari ücret düzeyinde en düşük emekli aylığı ödenmesi, dul ve yetim aylıkları ile gelir almakta olanların gelirlerinin de bu miktar artışlarıyla orantısal olarak aynı düzeyde arttırılması öngörülmektedir.
MADDE 2 -  Yürürlük maddesidir.
MADDE 3 -  Yürütme maddesidir.